Πολύ κοντά σε συμφωνία για τον τρόπο εκλογής του προέδρου και του αντιπροέδρου της ομόσπονδης Κύπρου βρίσκονται ο πρόεδρος Χριστόφιας και ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων, Μεχμέτ Αλί Ταλάτ. Η φόρμουλα που προτάθηκε από τον Χριστόφια και έγινε δεκτή με θετικά σχόλια από τον Ταλάτ προκαλεί αντιδράσεις και στις δύο πλευρές της διαχωριστικής γραμμής.....
Σύμφωνα με την πρόταση Χριστόφια, ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος της ομοσπονδίας (θα κυβερνούν εκ περιτροπής, με την αναλογία 4:2) θα εκλέγονται από τον λαό, με απευθείας ψηφοφορία, αλλά από ξεχωριστή λίστα υποψηφίων και με στάθμιση της ψήφου των Τουρκοκυπρίων που είναι λιγότεροι, σε αναλογία 7:2.
Δηλαδή, αν υπάρξει λύση, στις πρώτες εκλογές για την εκλογή του Ελληνοκύπριου προέδρου θα ψηφίσουν και οι Τουρκοκύπριοι. Αντιστοίχως, οι Ελληνοκύπριοι θα ψηφίσουν για τον Τουρκοκύπριο αντιπρόεδρο, όμως η ψήφος τους θα διαιρεθεί διά 3,5, για να διατηρηθεί η ίδια αναλογία συμμετοχής της μιας κοινότητας στις εκλογές της άλλης και να μην αναιρείται η πολιτική ισότητα.
Ο πρόεδρος Χριστόφιας, σχολιάζοντας την πρότασή του, είπε πως στηρίζεται στη βάση ότι το 20% του πληθυσμού είναι Τουρκοκύπριοι. «Κατά συνέπεια, αυτό σημαίνει δίκαιη, κατά τη δική μου αντίληψη, τοποθέτηση σε ό,τι αφορά το βάρος της ψήφου των πολιτών που αφορούν την εκλογή του Τουρκοκύπριου αντιπροέδρου, που θα είναι σε ένα μέρος της θητείας πρόεδρος».
Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ χαρακτήρισε την πρόταση Χριστόφια θετική και ένα βήμα προς τα εμπρός. «Εάν η λαϊκή ψηφοφορία δεν θέτει υπό αμφισβήτηση την αρχή της πολιτικής ισότητας, δεν είμαστε αντίθετοι με αυτό», είπε. Ο Ταλάτ δήλωσε πως αν και δεν υπήρξε ακόμη συμφωνία, «και οι δύο πλευρές παρουσιάζουν "σοφές και σωστές" προτάσεις, ανταποκρινόμενες στις ανησυχίες της κάθε μιας».
Η λογική πίσω από τη φόρμουλα αυτή είναι η πολιτική εξάρτηση του αξιώματος του προέδρου και του αντιπροέδρου της ομοσπονδίας από τους ψηφοφόρους της άλλης κοινότητας.
«Πολίτες β' κατηγορίας»
Ωστόσο, η πρόταση Χριστόφια προκαλεί αντιδράσεις στο εσωτερικό και θεωρείται από την αντιπολίτευση και τα κόμματα της συγκυβέρνησης υποχωρητική. «Δεν μπορεί κανένας να μετατρέπει έναν Ευρωπαίο πολίτη, τον Ελληνοκύπριο πολίτη, σε πολίτη δεύτερης κατηγορίας, υποβάλλοντας προτάσεις που διατηρούν το δικαίωμα στον κάθε Τουρκοκύπριο να έχει μία ψήφο για την εκλογή είτε του προέδρου είτε του αντιπροέδρου και την ίδια στιγμή να περιορίζει το βάρος της ψήφου του κάθε Ελληνοκύπριου για την εκλογή Τουρκοκύπριου», δήλωσε ο αναπληρωτής πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου. Στο ίδιο πνεύμα και ο αντιπρόεδρος του συγκυβερνώντας ΔΗΚΟ, Νικόλας Παπαδόπουλος. «Φτάσαμε στο σημείο να κατατίθεται ως δική μας πρόταση η εκ περιτροπής προεδρία σε συνδυασμό με την αριθμητική πολιτική ισότητα, η οποία ήταν μια πάγια τουρκική επιδίωξη», είπε.